Ontspannen ademen met een mondkapje

Ontspannen ademen met een mondkapje  leestijd 1,5 minuten

Veel mensen ervaren een benauwd gevoel als ze een mondkapje opzetten. Naast 'luchthonger' worden ook klachten als hoofdpijn, jeuk, duizeligheid, een droge mond en een snellere ademhaling toegeschreven aan het dragen van een mondkap.

In deze blog geef je drie eenvoudige tips en oefeningen om deze klachten te verminderen. Verder geef ik wat achtergrond informatie en leg ik uit welke factoren aan het ontstaan van deze klachten bijdragen en hoe dit kan leiden tot hyperventilatie.

Ik onderscheid hierbij fysiologische en mentale factoren die kunnen bijdragen aan benauwdheid.

Fysiologische factoren die tot benauwdheid kunnen leiden   leestijd 1,5 minuten


Theoretisch:
Metingen op internet laten zien dat er onder het mondkapje bij uitademing veel te hoge concentraties CO2 kunnen ontstaan. Theoretisch bestaat daardoor de kans dat je in onvoldoende mate je CO2 aan de buitenlucht kunt afgeven, waardoor geleidelijk aan de CO2 spiegel in je bloed stijgt.

Ingeademde buitenlucht bevat ongeveer 0,04 % CO2. Uitgeademde lucht bevat ongeveer 4% CO2.  Zelf heb ik niet de juiste meetapparatuur, maar films op internet laten zien dat dat er waardes gemeten worden in het mondkapje van boven de 0,69 % CO2 (dat is meer dan de toegestane wettelijke hoeveelheid van 9000 mg CO2 per m3 lucht).

Als je deze concentratie in ademt zouden de CO2 waardes in je bloed zo hoog kunnen worden, dat het de zuurstof in je bloedcellen verdringt.
Op de lange termijn, bij regelmatige blootstelling aan deze waarden, zou dat tot schadelijke gevolgen kunnen leiden.

Als je daar gevoelig voor bent zou je dus last kunnen krijgen van;
- hartkloppingen,
- ademnood,
- duizeligheid,
- hoofdpijn,
- zwaktegevoel en
-  in ernstige gevallen bewusteloosheid.

Het zijn allemaal symptomen die samenhangen met het verschijnsel verstikking.
Door dit gevoel ga je intuïtief sneller en dieper gaat ademen. Dit noemen we hyperventilatie.

De praktijk:
1. Ik heb een saturatiemeter gebruikt om te kijken hoe dit bij mij werkt. Zonder mondkapje was mijn saturatie (de verzadiging van mijn rode bloedcellen met zuurstof) 97-98%.
Met mondkapje op bleven de waarden hetzelfde.

2. Ik heb mijn adem 40 seconden ingehouden (met mondkapje op) tot ik het niet meer volhield en weer inademde (nog steeds met mondkapje op). De saturatie daalde naar 91% waarna die weer tot 98% steeg toen ik doorademde.
N.B. er zit een vertraging van ongeveer 20 seconden tussen ademen en de uitslag op de saturatiemeter.

Conclusie:
Je hoeft je geen zorgen te maken dat je te weinig zuurstof in je bloed krijgt.
Het is duidelijk dat het dragen van een mondkapje géén invloed heeft op de saturatiewaarden in het bloed. In die zin draagt het dragen van een mondkapje niet bij aan ademhalingsproblemen.

Toch ervaren veel mensen problemen met ademen. Er moeten dus andere factoren spelen.

Mentale factoren die tot benauwdheid kunnen leiden   leestijd 1,5 minuten


Waarnemingen:

1. Iets op je gezicht leggen/houden leidt bij veel mensen tot een schrik of afweer reactie (angst). Het wordt geassocieerd met gevaar.

2. Iets verplicht voor je mond moeten houden roept bij veel mensen gevoelens van irritatie en woede op (angst & irritatie & verzet).

3. Het dragen van een mondkapje kan leiden tot gevoelens van schaamte (“wat zullen anderen wel niet van mij denken”, “wat vinden ze van kleur/opdruk” etc).
Het niet dragen van een mondkapje kan trouwens ook leiden tot gevoelens van schaamte!

4. Sommige mensen dragen een mondkapje om schuldgevoelens te vermijden (“als ik anderen maar niet besmet”)

5. Tenslotte zetten sommige mensen zichzelf onder 'druk'  (ik moet even flink zijn, ik moet wel ‘goed’ doorademen)

6. De meeste mensen gaan luider en nadrukkelijker spreken omdat ze minder goed verstaanbaar zijn met een mondkapje op. 

7. Veel mensen ademen met een overmatige inspanning. Ze 'zuigen' de lucht hoorbaar naar binnen.

Al deze stress reacties (of je je nu angstig, geïrriteerd, beschaamd, schuldig of presterend voelt) uiten zich in het lichaam.
Ketens van spieren spannen aan: b.v. je gezichtsspieren, kaakspieren, monnikskap spier en borstspieren. Maar ook het middenrif en diepe spieren tussen je ribben en langs de wervelkolom en zelfs beenspieren spannen geregeld aan. Het beïnvloedt je ademhaling  je houding en je stemming.

De gevolgen:
- je houdt je adem meer in (en krijgt het benauwd) of
- je ademt sneller en ‘hoger’ en je krijgt het benauwd of
- je ademt geforceerd en met te veel moeite waardoor gladde spieren in je luchtpijp aanspannen en je het ook weer benauwd krijgt.

Conclusie:
Het is duidelijk dat het dragen van een mondkapje kan bijdragen aan het ontstaan van (chronische) hyperventilatie en houdingsproblematiek. De oorzaak hiervan ligt m.i. op mentaal /emotioneel vlak.

Gelukkig is hier wat aan te doen, als je er last van hebt.

Drie tips voor een ontspannen ademhaling met een mondkapje op leestijd 1 minuut


De oplossing: 
Ik geef je drie eenvoudige toepasbare tips om ontspannen te kunnen ademen met een mondkapje op zodat je benauwdheidsgevoel minimaliseert of verdwijnt.

Hierdoor kalmeert je zenuwstelsel. Vanzelfsprekend zijn er nog vele andere manieren van ademen en ontspannen maar daar ga ik nu niet op in.

Tip 1) – Kies een mondkapje waar je gemakkelijk doorheen kan ademen en die relatief ‘lekker’ zit. Sta toe hoe je je hierbij voelt (geïrriteerd, boos, angstig etc.)

Tips 2) en 3) - ademoefening zie de video


Vragen?
KLik hier


Werkhypothese: lichaam en geest kun je niet scheiden leestijd 0,5 minuut

Ik ga er van uit dat je lichaam, geest, zingeving, emoties, sociale context en spiritualiteit wel kunt onderscheiden in een mens, maar je kan ze niet als op zichzelf staande entiteiten benaderen.

De strikte scheiding tussen lichaam en geest is m.i achterhaald. Het bio-psycho-spirituele-sociale model, maar ook in het model van positieve gezondheid van Machteld Huber zijn integratieve modellen die de realiteit optimaal recht doen. Met deze visie in het achterhoofd richt ik mij in een sessie in eerste instantie vooral op het lichaam, op het lijf. De lichaamssensaties en lichaamsbeleving liggen diep verankert in ons emotionele brein (limbisch systeem en hogere delen van de hersen stam)

De patiënt in de spreekkamer, komt met een verhaal. Aanvankelijk lijkt dat vaak een logisch verhaal, maar bij dieper doorvragen verwaterd het verhaal regelmatig tot het beschrijven van ervaringen met een  onsamenhangend en onlogisch karakter. Daaronder tref ik dan een hele wereld aan van beperkende overtuigingen die hun wortels hebben in een ver verleden.
Ik sta nog steeds regelmatig versteld hoe iemand totaal vervreemd kan zijn van zijn/haar lichaamsgevoel en lichaamsbesef.  Patiënten die bij aanvang aangeven 'niets' te voelen of ervaren. Patiënten die door gaan met overbelasten van hun lijf en dan roepen 'dat moet toch kunnen'.

Wanneer de patiënt zichzelf, zijn klacht en hoe hij/zij daar mee omgaat leert herkennen kan deze er voor kiezen om alternatieven te proberen. 

Theoretische verklaringsmodellen

artikel 1: Pijn, angst en overige chronische klachten begrepen vanuit de polyvagaal theorie van Porges
(opent in een apart venster, ongeveer 4 minuten leestijd)

artikel 2: Fases in de behandeling, uitvloeisel van de theorie van Porges voor de behandeling: Trauma

Mark ten Seldam

Mark ten Seldam heeft een onorthodoxe aanpak en probeert snel tot de kern van het probleem van de klant te komen door actief niet-doen. Naast zijn opleiding als fysiotherapeut en osteopaat heeft heeft hij een 10 jarige opleiding in de Zijnsgerichte- en Spirituele benadering van Hans Knibbe voltooid.

Kern van die visie: eerst de essentie, dan het psychologische werk. Zorg dat je je essentie herkent. Vandaar uit kun je zelf ontdekken hoe je vast komt te zitten in oude overlevingspatronen, waarin je eigen verlangens zorgvuldig zijn weggemoffeld en jij jezelf tekort doet.

De laatste 4 jaar integreert hij deze visie in zijn werk als Grinberg Method practitioner.
Mark toont je als cliënt ook hoe je de ander (vaak ongewild ) van je afstoot, terwijl je juist toenadering zoekt.
Vraag jij je af of deze methode iets voor jou is? Bel mij even of vul je vraag in op de contact pagina.

>